Satoshi Nakatomi tarafından çıkarılan bu kripto para biriminin bütün sistem ve kuralları en başında belirlendiğinden, Bitcoin toplam arzı da 21 milyon adetle sınırlandırılmıştır. Bu durumun nedeni başta Bitcoin madencileri olmak üzere pek çok kripto piyasası ve yatırımcısı tarafından merak ediliyor.
21 milyon adetle sınırlandırılan Bitcoin’in sonuncusunun 2140 yılında çıkarılması planlanıyor. Durum böyle olunca Bitcoin madencilerinin elde ettiği kazanç her geçen gün biraz daha azalıyor. Madendeki son Bitcoin’in çıkarılmasının ardından madencilerin yalnızca onay verdikleri işlemlerden gelir elde edebilmesi söz konusu olacak. Dolayısıyla bu durum madenciler açısından her geçen gün kötüye gitse de yatırımcılar açısından olumlu bir durum olarak değerlendiriliyor.
Bitcoin Toplam Arzı Nedir?
Bitcoin toplam arzı, hali hazırda dolaşımda yer alan ya da bir şekilde likidite edilmiş Bitcoin’in toplam sayısı olarak ifade edilir. Yakılan ya da çeşitli yollarla dolaşımdan tamamen kaldırılmış olan BTC’nin toplamdan çıkarılan sayısı olarak da nitelendirilebilir. Dolayısıyla Bitcoin toplam arzı hem dolaşımda yer alan hem de henüz madencilikle çıkarılmamış olan bütün Bitcoin’lerin toplamını temsil eder.
Bu durumu bir örnekle ifade etmek gerekirse; çoğunlukla özel olarak gerçekleştirilen bir satış ya da İlk Para Arzı (ICO) durumunun akabinde bir stake ya da hakkediş müddetinin altında kalan kripto paralardan örnek verebiliriz. Sonuç olarak yakılan ya da dolaşımdan tamamen kaldırılan kripto paralar totaldeki arza dahil edilmez. Toplam Bitcoin arzı da totalde madencilikten çıkarılacak olan rakamı temsil eder.
Toplam Arz ve Dolaşımdaki Arz Arasındaki Fark Nedir?
Bitcoin toplam arzından farklı olarak dolaşımdaki arz; güncel piyasaların dolaşımında olan ve alım-satım işlemlerinin gerçekleştirebilmenin mümkün olduğu kripto paraların sayısını ifade eder. Yatırımcıların elinde bulunan kripto paraları da temsil eden dolaşımdaki arz, kilitli tutulan ya da yedeklenen kripto paraları içermiyor. Herhangi bir kripto paranın değeri, arzın ayrılan ya da kilitlenen kısmından direkt olarak etkilenmediği için piyasa değeri hesaplamasında toplam arz değil piyasa değerine dikkat edilir.
Toplam Arz ve Maksimum Arz Arasındaki Fark Nedir?
Toplam arzda gerek dolaşımdaki gerekse yakılan ya da çıkarılması beklenen kripto paranın tamamını içerirken, maksimum arz ise sadece ortaya çıkacak olan kripto paraların tamamını içerir. Toplam arzdan farklı olarak maksimum arz, toplam arzın içeriğinde yer alanların yanı sıra dolaşımdan çıkarılanlarla beraber madencilikten henüz çıkarılmamış olan coin ya da tokenleri de kapsar.
Kripto para piyasaları açısından düşünüldüğünde pek çok farklı kripto para birimi, sahip oldukları doğal kıtlık, başka bir deyişle sınırlı sayıda olmaları sebebiyle son derece değerlidir. Mesela; bir madenci tarafından gerçekleştirilen her bir yeni blok onaylama işleminden sonra Bitcoin ya da diğer kripto paraların üretimi gerçekleştirilmiş olur. Bunun yanı sıra madenciliği yapılabilen kripto paraların büyük çoğunluğu, üretimi mümkün olan kripto para sayısını sınırlandıran bir üst sınıra, yani maksimum arza sahiptir. Dolayısıyla yeni kripto para üretiminin sınırlı bir süreç olduğunu ifade edebilmek mümkündür. Maksimum arz çoğunlukla oluşum bloğu meydana geldiğinde ortaya çıkar.
Bitcoin Toplam Arzı Neden 21 Milyon Adetle Sınırlandırıldı?
Gerek yatırımcıların gerekse kripto para piyasalarının Bitcoin’le alakalı en çok merak ettiği konulardan biri de toplam arzın neden 21 milyon adetle sınırlandırıldığıdır. Toplam arzın sınırlı olması ve enflasyondan etkilenmiyor olması yatırımcılar açısından bir avantaj olarak değerlendiriliyor. Çünkü bu şekilde Bitcoin yatırımcılarına gelecekte yüksek değerler vadedebiliyor.
Bitcoin arzının 30 milyon yerine 21 milyonla sınırlandırılmış olma nedeni kesin olarak bilinmiyor. Ancak blok zinciri teknoloji üzerinde yapılan hesaplamalar sayesinde yüzde 99 olarak bir nedenden bahsedilebiliyor. Nasıl olduğunu merak edenler için; Bitcoin madencilik çalışmalarına ilk başlandığında madencilerin yer aldığı ilk bloğun yani Genesis’in değeri 50 BTC’ydi. Bu durumda Genesis bloğunda gerçekleştirilen ilk işlem, bloğun ve hatta Bitcoin’in yaratıcısı Satoshi Nakatoma’ya verilen 50 BTC’dir. Bu işlem zaman içerisinde pek çok kez bölünerek azalmaya programlanmış, algoritmik şekilde hesaplanan bir değerdir. 210 binlik her bir blokta ödül yarılanır ve işlemlere bu şekilde devam edilir. Güncel blok ödülüyse 6,25 Bitcoin’dir.
İşin sayısal işlem boyutundan bahsedecek olursak ikiye bölüne formülünü şu şekilde açıklayabiliriz:
Madencilerin çalışmaları sonucunda ortaya çıkan her 210 bin blokta ödül üretilecek ve ödül sonraki blok için yarılanacak.
365 * 24 = 8760 saat
Bu durumda ödül yarılanmasının periyodu 4 yılda bire tekabül eden 35 bin 40 saattir. Her bir saatte 6 blok oluşturuluyor. Bu da 4 senede 210 bin 240 adet blok anlamına geliyor.
Bütün blok ödüllerini hesaplayacak olduğumuzda;
50 + 25 + 6,25 + 12,5 + … = 99,99847… olarak sonuçlanıyor. Buna göre blok ödülleriyle 210 bin blok yarılanma sayısını çarptığımızda 21 milyon sonucuna varıyoruz.
Bitcoin’in neden 21 milyon adetle sınırlandırıldığı kanısının sonucu bu hesaplamaya varıyor. Ancak Satoshi Nakamoto’nun ilk blok ödülünü 50 BTC yerine 100 BTC yapması durumunda arz miktarının 42 milyon adetle sınırlı olduğunu ifade edecektik. Her ne kadar arzın 21 milyonla sınırlı olma nedenini açıklamaya çalışsak da kesin olarak nedeninin Satoshi Nakamoto’da gizli olduğunu belirtmekte fayda var.
Bitcoin Madenciliğinde Son Durum Nedir?
Bitcoin madenciliğindeki son durumdan da bahsetmek gerekirse; 28 Nisan 2022 itibariyle toplam arz miktarı 19 milyon 24 bin 631 BTC’dir. Blok sayısında 730 binin üstüne çıkılırken, geriye kalan çıkarılması gereken Bitcoin miktarıysa yaklaşık 2 milyon civarında. Blok sayısı 840 bini geçtiğindeyse blok ödül miktarı 3,125 BTC’ye düşürülecek.
