Dijital ortamların yaygınlaşmasıyla aynı zamanda çevre sorunlarında da artış görülebiliyor. Özellikle NFT üretiminde ortaya çıkan ve çevreye zarar veren karbon miktarını en aza indirmek konusunda Carbon Drop Projesi devreye giriyor.
Dijital ekonomi platformları üzerinden çevre sorunlarının daha ileri boyutlara gelmesini engellemek adına Carbon Drop projesi önemli olarak öne çıkarken karbon damlası gibi bir kavrama da dikkat çekiliyor. Yazımızda tüm bunlarla ilgili bilgilendirici açıklamalar yapmaya çalışacağız.
Carbon Drop Projesi: NFT’lerle Çevreyi Koruyalım,
Dijital ekonomi platformlarının çalışması sürecinde çevrenin de olumsuz etkilenmesi söz konusu olabiliyor. Henüz konu üzerine ciddi bir ortak görüş oluşmasa da bu durum, gerçeği değiştirmiyor.
Dijital ekonomi için gereken altyapılar ve bu sistemin çalışması aşamasında çevre, olumsuz etkilense de bunun, şu an dünyayı zehirleyen fabrika bacalarından ve motorlu araçların egzozlarından yükselen zehirli gazların olumsuz etkisi kadar olmadığını söylemek mümkündür.
Çeşitli çevre zararlarına karşılık Carbon Drop projesi, iklim değişikliği sorununa dikkat çekerek sanatçıları, sivil toplum kuruluşlarını, şirket ve platformları bir araya getirdi.
RNDR‘nin desteği ve Nifty Gateway tarafından eserlerin satışı sonucunda elde edilen gelirler, merkezi ABD olan ve kâr hedefi bulunmayan araştırma ve dağıtım kuruluşu Open Earth Foundation’a bağışlandı. Biriken parayla ekosistemin istikrarlı bir yönetimi için şeffaf bir fon oluşturulmak hedefi güdüldü.
NFT basımından sonra Carbon Drop Projesi kapsamında oluşan emisyonların telafisini yapmak adına benzersiz karbon ayak izleri, bir sanat eserine sabitlenmiş durumdadır. Sanatçıların, pozitif iklim etkisi oluşturabilmek için tarihteki NFT ayak izlerini dengeleme taahhüdünde bulunmaları bekleniyor.
Karbon Damlasının Önemi
Dijital ekonomi platformlarının çalışmalarında çevre hassasiyeti üzerinde durduğumuzda karbon damlası gerçeği de kendini belli diyor. Dijital ortamdaki madencilik çalışmalarında ciddi bir karbon salınımıyla karşılaşılıyor. Karbon damlası da buna benzer süreçler içinde önem kazanıyor.
Karbon damlası konusunda ve diğer çevre etkenleri göz önüne alındığında dijital ekonomi platformlarının çalışmalarını daha yakından incelemek önem kazanıyor.
Son birkaç yıldır popülerliği gittikçe artan NFT’nin, Cryptoart teknolojisinin öne çıkan avantajlarının yanında çok bilinmeyen özellikleri de bulunur. CryptoArt ve NFT’lerin, iklim üzerinde ciddi boyutta olumsuz etkiye sahip olduğu da bilinmektedir.
Proof-of-Work mutabakat protokolünü kullanan blockchain ağları üzerinde yapılan her işlemin, iklim değişikliğinin kaynağı olan sera gazı emisyonlarıyla bağlantılı bir şekilde önemli oranlarda elektrik tüketmesi söz konusudur.
Bir açık artırma için NFT’lerin basılması, bir işlem için 50 kWh’ye kadar elektriğe gereksinim duyulan Ethereum ağı üzerinden yapılır. Bir ETH işleminin kesin olarak karbon ayak izini hesaplamak çok kolay değildir. Bununla birlikte Carbon.fyi platformunu kullanmak yöntemiyle NFT ile üretilen eserlerin kullandığı enerji miktarlarını ve bu miktarın günlük hayattaki karşılıklarını yaklaşık olarak görmek imkanı mevcuttur.
Örneğin bir görselin NFT olarak basılması, pazar yerinde satışı için harcanan enerji miktarı 200 kWh civarıdır. Bunun da CO2 emisyonu 117 kgCo2’dir. Belirtilen bu enerji miktarı, bir dairenin 2-3 haftalık enerji tüketimine, bir aracın 500 km yol almasına ve dizüstü bir bilgisayarın 1.5 yıl içinde harcadığı enerjiye karşılık gelir.
Son günlerde neredeyse milyon adet üretilen NFT eserlerinin basım ve satışı için sarf edilen enerjinin miktarını tahmin etmek çok kolay değildir. Bu sürecin olumsuz etkilerini, tüm insanlığın ömrü boyunca çekeceğini söyleyenler bulunmaktadır.
Ethereum sisteminin geçtiği Proof-of-Stake vasıtasıyla karbon ayak izinin önemli oranda azaltılacağı öngörüsünde bulunuluyor. Bununla birlikte Proof of Work ve Proof of Stake isimli iki protokolün de olumlu ve olumsuz yansımaları söz konusudur. Blok zincirinin bütün olarak teknik bir yapıya sahip bulunmasıyla birlikte internete benzeyen sosyoteknik bir yapısı da mevcuttur.
Carbon Drop Projesine Davet Edilen NFT Sanatçıları
Blockchain teknolojisinin ekosisteme verdiği zararı en aza indirmek için Social Alpha Foundation, içlerinde Refik Anadol‘un da yer aldığı 8 sanatçının NFT eserlerini müzayede de açık artırmaya sundu. O sanatçılar arasında şu isimler bulunuyor: Refik Anadol, Beeple, Gmunk, Sara Ludy, Kyle Gordon, Andres Reisinger, Mieke Marple, Fvckrender
Dijital Ekonomide Çevreyi Korumanın Yolları
Günden güne elde ettiği gelişmeyle geleneksel piyasaları sorgulamaya iten dijital ekonomi platformlarının çevreye verdiği zararların telafi edilmesi adına farklı çalışmalara yönelmek gereği bulunuyor.
Özellikle kripto madenciliği sırasında oluşan çevre zararları doğayı yeşillendirerek telafi edilebilir. Ağaçlandırma, var olan bir çevre sorununa çözüm bulma ve doğaya zarar vermeyen çalışma yöntemleri belirleme bu kapsamda değerlendirilebilir.
Kripto paraların ve NFT’lerin yaygınlığına karşın çevre zararı konusunda henüz net bir tavır alınmadığını söylemek mümkündür. Dünyayı tehdit eden çevre sorunlarının gittikçe artması ve artık durumun içinden kolay çıkılamaz bir hale gelmesi durumuyla karşılaşılmadan konuya ağırlık gösterilmesi gerekmektedir.
Elbette dijital ekonomilerin çevreye olan zararı, fiziki çalışma oranı daha yoğun olan sektörlere bakarak daha alt seviyelerdedir. Ancak dünya kaynaklarını tüketen her sektör için genel bir tutumun olması bu durumda daha büyük önem kazanır.
