Dağıtılmış Validatör Teknolojisi, başka bir deyişle DVT, Ethereum ağı üzerinde birçok kullanıcının validatör oluşturmasını sağlayan bir yazılım olarak ifade edilir. Bilmeyenler için soru işareti olarak karşımıza çıkan DVT, pek çok konuda kolaylık sağlayan bir sistemdir.

Hatırlanacağı üzere Ethereum yakın bir geçmişte Proof of Work (PoW) konsunsüs mekanizmasından Proof of Stake (PoS) mekanizmasına geçişini gerçekleştirmişti. Piyasalarda merakla takip edilen bu olay, herkesin de bildiği gibi The Merge yükseltmesi olarak ifade edildi.

Vitalik Buterin tarafından Ethereum Yol Haritası’nda DVT olarak yer verilen Dağıtılmış Validatör Teknolojisi, 3 katmanlı istemcilerden meydana gelir. Bu istemciler; Execution Client (Yürütme İstemcisi), Validatör Client (Validatör İstemcisi) ve Consensus Client (Konsensüs İstemcisi) olurken, bu sistem söz konusu katmanlar arasında çalışacak bir middlaware (ara katman) yazılımı olarak da ifade edilir. 3 katmandaki istemcileri çalıştırmakla beraber 32 ETH stake etmek, Ethereum ağında bir validatör oluşturabilmek için yeterlidir. DVT yazılımından faydalanan validatörlerse 3 katmanla beraber Distrubuted Validatör Client (Dağıtılmış Validatör İstemcisi) sayesinde validatör oluşturabilir.

Peki, validatörler neden böyle bir çalışmaya ihtiyaç duyar?

DVT Nedir?

Dağıtılmış Validatör Teknolojisi (DVT); bir kişi, grup ya da operatör topluluğunun opere ettiği bir node cluster’inin (kümesinin) Ethereum ağındaki tek bir validatör olarak çalışmasına olanak sunan teknolojik bir yazılımdır. Ethereum ağında bir validatör çalıştırmak için ihtiyaç duyulan tek şey 32 ETH stake etmektir.

Ethereum ağında full-node düşük sistem gereksinimleri sayesinde kolaylıkla çalışabildiğinden merkeziyetsizlik konusunda tatmin edici görünüyor. Fakat fazlaca validatör talep eden ve konsensüs mekanizmasını buna göre ayarlayan Ethereum için 32 ETH, birçok kripto meraklısının karşılayamayacağı bir meblağ olarak karşımıza çıkıyor. Bu meblağ, özellikle de bireysel olarak validatör olmak isteyenler açısından yüksek bir meblağ olarak değerlendiriliyor.

Dağıtılmış Validatör Teknolojisiyle en fazla 20 kişilik gruplar oluşturup ortak bir validatör çalıştırabilmek de mümkündür. Ethereum ağındaki bir proje olarak karşımıza çıkan Obov Labs, DVT teknolojisi sayesinde validatör katılımını artırarak staking işlemiyle beraber daha merkeziyetsiz bir hal almasını amaçlayan teknoloji olarak tasarlanmıştır.

DVT Neden Önemlidir?

Dağıtılmış Validatör Teknolojisi, single failure point adı verilen tek nokta hatası gibi bir sorunu çözüme kavuşturabileceği iddiasında bulunuyor. DVT kümesindeki katılımcı node’ların yüzde 33’ünün çevrimdışı olması halinde, geriye kalan aktif node’lar imzalamalar konusunda hala konsensüse ulaşabiliyor.

Bir validatörün çevrimdışı olması son derece yaygın olarak görülen bir durumdur. Single-node validatörlerin makine sorunları karşısında koruyucu özelliği yoktur. Buna göre node düşürüp çevrimdışı olunması halinde validatör de düşebilir. Bu, staking yapanlar için kaçırılan ödüllere ve genel itibariyle Ethereum altyapısında daha az ölçüdeki bir istikrara neden olabilir.

Validatörlerin güvenliğini tehdit eden bazı durumlar da bulunur. Her bir validatör, node’unun kendi anahtarını yönetmesinden sorumlu olurken, bu durumda internet bağlantısının olması gerekir. Bu durum, hacker’ların anahtarlarını çalması ve validatörlerin işlevlerini kaybetmesi adına potansiyel bir davetiye olarak nitelendirilir.

32 ETH bireysel olarak çalışan validatörler açısından ciddi bir engel olarak değerlendiriliyor. Ethereum ağında bir validatör çalıştırabilmek için en az ihtiyaç duyulan şeyler PoS geliştirilmesinin ilk gününden bu yana büyük ölçüde düşüş gösterse de 32 ETH bugünün şartlarında 38 bin 114 dolar gibi yüksek bir rakama tekabül ediyor. Validatör çalıştırabilmek için ihtiyaç duyulan bütün zaman ve maddiyattan bağımsız olarak 38 bin 114 dolar gibi bir maliyet, bu ağda validatör oluşturmak isteyenle için engel teşkil ediyor.

Ethereum ağında validatör oluşturabilmek için ihtiyaç duyulan miktar karşılanamadığında kullanıcılar, üçüncü bir tarafa kendileri adına ETH stake etmesi için güvenmek zorunda kalıyor ve validatörlere bu şekilde ortak olmak durumunda kalıyor.

Dağıtılmış Validatör Teknolojisi (DVT) Nasıl Çalışır?

Yukarıda da ifade ettiğimiz üzere Dağıtılmış Validatör Teknolojisi, validatörlerin tek bir node yerinde bir node kümesi olarak çalışmasına olanak sağlar. Bir Dağıtılmış Validatör Teknolojisi cluster’i, her node’un eksiksiz bir validatör anahtarının bir kısmını elinde tutarak çalıştırır. Etkin bir hal aldığında DVT kümesindeki bir node, kısmi bir BLS (kriptografik imza teması) oluşturabilmek adına kendi anahtar paylaşımından faydalanır. Bu aşamadan sonra full validatör node onayı için BLS toplaması kullanılarak bir araya getirilir.

Buna göre her bir node BLS’in ayrı bir parçasını saklar ve imzalama için de bir araya getirir. Bununla beraber kaç kişinin onayı doğrultusunda imza oluşturulabileceğini de yine kümeyi oluşturup birlikte çalıştıran kullanıcılar belirler. Nasıl yapıldığının formülünden bahsetmeden önce; bu durum, aktif validatör node’larının belirledikleri eşiği karşıladığı takdirde BLS’i çalıştırıp imzalayabilirler. Başka bir deyişle, bir DTV kümesindeki bazı node’lar çevrimdışı olsa dahi imzalama eşiğini karşılayabilmek adına yeteri kadar node aktif olduğu takdirde kümenin genel performansını etkilemez.

Bir DVT cluster’in kurulum aşamalarını şu şekilde açıklayabiliriz:

• Güvenilir bir operatör grubu oluşturun.
• Obol LV Launchped kullanarak bir cluster dosyası oluşturun.
• Anahtar paylaşımları yapmak adına bir Dağıtılmış Key Oluşturma (DKG) seremonisi kullanın.
• Her operatör kendine ait node’unu yapılandırıp çalıştırarak küçük bir P2P ağı oluşturur.
• Her bir validatör adına 32 ETH stake ederek kümelerdeki validatörleri etkinleştirin. (Her bir küme, birden çok full validatör node çalışabilir.)
• Eşiği karşılamak adına yeterli miktarda node çalıştığında, DV cluster’i aktif olarak onaylayacaktır.

İlk etapta güvenilir bir grup oluşturma maddesiyle alakalı olarak geliştirici ekip tarafından çalışmalar devam ediyor. Şimdilerde testnet aşamasında olan Dağıtılmış Validatör Teknolojisi için ekip, launchpad’in trustless (herhangi birine güvenme gereksinimi olmayan) bir modelle mainnet’e çıkması adına çalışmalar sürüyor.