Ethereum Şangay yükseltmesi, ağda gerçekleştirilen bir önceki yükseltmede stake edilen ETH’lerin kilidini açacak bir güncelleme olarak ifade edilmektedir. Şhangai, Shapella ya da EIP-4895 yükseltmesi olarak da ifade edilen Şangay yükseltmesiyle beraber staking sonucu elde edilen ödüller de talep edilebilmektedir. Diğer yandan topluluk üyeleri, sahip oldukları ETH’lerin ne zaman çekilebileceğine dair herhangi bir endişe duymadan staking yapabilme şansına sahiptir.
Son günlerde kripto para piyasalarının gündeminde yer alan Ethereum Şangay yükseltmesi birçok kripto ve ETH yatırımcısı açısından merak konusudur. Bitcoin Ajandası olarak bu içeriğimizde ETH Şhangai yükseltmesine dair merak edilen konuları derledik.
Ethereum Şangay Yükseltmesi Nedir?
Ethereum Şangay yükseltmesi, bir tür hard fork olmakla beraber geçtiğimiz yıl (2022) gerçekleştirilen The Merge yükseltmesinden bu yana gerçekleştirilecek ilk büyük güncelleme olarak bilinmektedir. Söz konusu bu güncellemeyle beraber topluluk üyeleri Beacon Chain üzerinden kilitlenen ETH’leri çekebilme imkanına sahip olacak. EIP-4895 ya da Shapella güncellemesi olarak da bilinen Shangai yükseltmesinin gerçekleştirilmesinin ardından stake edilen 16 milyon ETH çekilmek için hazır hale getirilecek.
Bunun nasıl gerçekleştirileceği, doğrulayıcıların Beacon Chain’in ilk kez başlatıldığı 2022 Aralık dönemine kadar stake edilen ETH’leri geri çekmesine olanak sunacak olan Ethereum İyileştirme Teklifi’nde ifade edilmektedir.
EIP-4895 yükseltmesine ek olarak Shapella çatalında birçok Ethereum geliştiricisi açısından maliyetleri minimuma indirgemeyi hedefleyen çeşitli EIP’ler de bulunmaktadır.
Şangay yükseltmesine dahil edilen güncellemeleri şu şekilde örneklendirebilir:
- EIP-3860: Limit ve sayaç başlangıç kodu
- EIP-3651: Sıcak COINBASE
- EIP-6049: SEFDESTRUCT
- EIP-4895: İşlemler olarak Beacon Chain push para çekme işlemleri
- EIP-3855: PUSH0 talimatı
Tüm bunların yanı sıra Ethereum Şangay yükseltmesi, ağın “sharding” yoluyla ölçeklendirilmesine olanak sağlayacak EIP-4844 güncellemesini içermektedir. Sharding’in ne olduğunu merak edenler için açıklamamız gerekirse, bir blok zincirinin bütün ağını parça adı verilen çeşitli sayıdaki daha küçük ağlara bölen bir tür ölçeklendirme çözümü olarak ifade edilir.
Shapella Yükseltmesi Ne Zaman Gerçekleştirilecek?
Shapella yükseltmesiyle alakalı merak edilen konulardan bir diğeri de ne zaman gerçekleştirileceğidir. 12 Nisan 2023 Çarşamba günü gerçekleştirilmesi hedeflenen Ethereum Şangay yükseltmesinin, ilk olarak 2023 Mart döneminde gerçekleştirilmesi hedefleniyordu. Bu güncellemenin temel hedefiyse staking yapan kullanıcıların ve doğrulayıcıların Beacon Chain üzerinden stake edilen ETH’lerin çekilmesine olanak sağlamaktır.
Hatırlanacağı üzere Ethereum, 2022 Eylül döneminde Proof of Work (PoW) olan mutabakat mekanizmasını Proof of Stake (PoS) mekanizmasına taşımıştı. Bu süreç, ağın mutabakatı çalıştırabilmesi için madencilerden ziyade doğrulayıcılara güvenmesini gerektirdi. Ethereum’da doğrulayıcı olabilmek içinse katılımcıların 32 ETH kilitlemesi gerekti. Ağ, potansiyel doğrulayıcılarına varlıkların zincirdeki bir sonraki yükseltmeye kadar kilitli kalacağını ifade etti.
Shapella olarak ifade edilen Şangay yükseltmesi ise söz konusu bu kilitli olan varlıkların çekilebilmesini sağlayacak bir güncelleme olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu güncelleme sayesinde kullanıcılar nihayet staking ödüllerini nakde çevirme şansına erişecek.
Ethereum Şangay ile Nasıl Para Çekimi Gerçekleştirilecek?
Şimdilerde ağda, Ethereum Şangay yükseltmesinin gerçekleştirilmesinin ardından doğrulayıcılar tarafından çekilmesine hazır olacak 16 milyon adet ETH bulunmaktadır. Bununla beraber blok zincirinde hem tam hem de kısmi para çekme işlemleri açısından sadece tek bir sıra bulunduğundan, kullanıcıların çekmek istedikleri ETH’lere erişebilmeleri adına belli bir bekleme süreci olacak. Bütün yuvalarda (her 12 saniyede bir gerçekleşmektedir) sadece 16 kısmi para çekim işlemi gerçekleştirilebilmektedir.
Doğrulayıcıların varlıklarını geri alabilmeleri adına iki seçenekleri bulunmaktadır. Bunlardan ilki, geçmiş yıllarda biriken staking ödüllerini geri alabilmeleri adına staking belgesi oluşturmalarıdır. İkinci seçenekse her bir doğrulayıcı adına en yüksek değer olan 32 ETH’nin tamamını geri alarak Beacon Chain’den ayrılmaktır.
Shapella Yükseltmesi ETH Fiyatını Etkileyecek mi?
Kripto meraklılarının aklında soru işareti oluşturan konulardan bir diğeri de söz konusu bu yükseltmenin ETH fiyatını etkileyip etkilemeyeceğidir. Stake edilen ETH’ler açısından yeni bir çağ başlatılırken, Şangay güncellemesinin kripto piyasası üzerindeki potansiyel etkisi ise tartışma konusu olarak karşımıza çıkmaktadır. Bazı yatırımcıları Ethereum Şangay güncellemesinin ardından ETH satış dalgasının tetiklenebileceğini tahmin ederken, bazı yatırımcılarsa yükseltmeyle beraber daha fazla staking işleminin tetiklenebileceğini düşünüyor.
Şu anki durumda Shapella güncellemesiyle çekilmeyi bekleyen 1 milyon ETH ödülü bulunmaktadır. ETH fiyatının kripto para piyasasında nasıl bir yön tayin edeceği henüz belli olmasa da kullanıcıların sahip oldukları ETH’leri nakde dönüştüreceği düşünülmektedir. Bu durumun ETH fiyatını aşağı çekmesi beklenirken, buna göre yükseltmenin ETH’nin değer kaybetmesine neden olabileceğini söyleyebilmek mümkündür.
Son günlerde piyasalarda dalgalı bir grafik çizen ETH fiyatı, Coinmarketcap verilerine göre yazım esnasında (7 Nisan 2023 Cuma) 1,850 dolar bandında işlem görüyor. Özellikle güncelleme sonrası ve ilerleyen süreçlerdeyse nasıl bir yön çizeceği hakkında kesin bir kanıya varmak mümkün olmazken, yukarıda da bahsettiğimiz üzere bazı uzmanlar tarafından değer kaybetmesi bekleniyor.