İndikatörler, finansal enstrümanların verilerinde gerçekleştirilen analizlerin gerçekleştirilmesi için kullanılan matematiksel hesaplama yöntemleridir.

İndikatörler giriş, çıkış ve dönüş noktalarını bulmaya yardım eder ve tanıma göre fiyat veya hacim verileri için farklı çözüm formülleriyle hesaplama yapan matematiksel göstergeler olarak, yatırım yapan kişilere karar noktasında önemli bir etken oluşturur.

İndikatör Türleri

İndikatörler alım- satım sinyalleri konusunda da olabileceği gibi, ekonomik veri saatlerini de gösterebilmektedir. Bütün indikatörler piyasada görülebilme ihtimali olan her farklı durumu veya veriyi ifade ederek yatırımcılara yönelik getiri oranlarını artırmaları açısından yol gösterici bir destek olabilmektedir.

İndikatörün Doğru Kullanımı

Teknik analizlerin araçları olmaları sebebiyle yaygın kullanılan her indikatör sonrasında yanlış sonuçlara neden olma ihtimali vermesinden dolayı bir analiz sırasında birden çok indikatör kullanılması tavsiye edilmektedir. Birden fazla indikatörün bir araya getirilerek kullanılmasıyla fiyat daha iyi analiz edilme imkanı bulabilir ve doğru işlem fiyatını tespit edebilmek, yatırımdan daha yüksek getiri sağlama ihtimalini artırır.

Osilatör Nedir?

Elektronik devrelerin belirli frekanslarında üçgen, sinüs ya da testere dişi şeklinde elektrik sinyalleri üreten geri beslemeye yönelik yükseltici görev yapan sinyallerdir. Başka bir ifadeyle bahsetmek gerekirse; kendi kendine sinyalleri üretebilen elektronik elemandır. İndikatör sisteminde ise osilatör, trend oluşmamış piyasalar üzerindeki fiyatların yatay bir bant üzerinde hareket ederken trend içinde oluşan düzeltme seviyelerini tespit eder.

Teknik analizlerde en yaygın kullanılan 12 tip indikatörler vardır ve bu indikatörlerin alt türleri belirlidir. Yaygın kullanılan beş indikatörü aşağıdaki şekilde gruplanarak açıklaması yapılabilir:

Hareketli Ortalamalar (Moving Averages):

●       Basit Hareketli Ortalamalar (SMA)

●       Üssel Hareketli Ortalamalar (EMA)

●       Ağırlıklı Hareketli Ortalamalar

Bir sembolün belirli bir süre boyunca ortalama fiyatını göstermektedir. Hatta fiyat tabanlı gecikmeli göstergeler olarak bilinir. Teknik analizlerde de oldukça sık kullanılır. Geçmişte yaşanan belirli bir fiyat verilerinde ortalamayı alarak şimdi görülen fiyat seviyesinde işaretlemeyi sağlar. Böylece mevcut fiyatın geçmişe yönelik ortalamasından ne kadar uzakta olduğu tespit edilerek ortalamadan gerçekleşmiş sapma ile önemli verilerin birleştirilmesi işlem kararını belirler. Hareketli ortalamalar, hesaplanma türlerine göre kendi içlerinde farklı türlere bulunmaktadır.

Bollinger Bantları (Bollinger Bands)

Bollinger Bantları birçok uzman tarafından sürekli olarak kullanılan ve yatırımcılar tarafından getirildiğinde avantajlardan ötürü tavsiye edilen bir indikatördür. Rasyonel ve bilgi tabanlı yatırım planları yapılması için, John Bollinger tarafından icat edilmiştir.

Hareketli ortalama kullanılarak çizdirilme işlemi ve bu ortalamalardan faydalanarak fiyatlardaki değişim izlenirken temel olarak, hareketli ortalama ve standart sapma kullanılır. Ayrıca trend değişimleri gösteren sinyalleri de ele verir.

Bollinger bandı içerisinde hareketli ortalama içerisinde standart sapma hesaplanarak toplamda üç adet seviye çizgisi elde edilir. Düşük volatilitenin yüksek volatilite oluşuna sebep olacağı yüksek volatilitenin de düşük volatiliteye neden olacağı ve bunun bir döngü şeklinde devam edeceği hususuna dayanmaktadır. Bollinger bandı hareketli ortalamayı içerisinde barındırmasından dolayı seviyeler, destek-direnç ve pivot bölge olarak kullanılmaktadır.

Parabolic SAR

İndikatörlerde Parabolic SAR, genel anlamda bir enstrümanın kısa vadede görünümü için analiz edilmede ve alım-satım zamanı hakkında bilgi edinmek isteyen yatırımcılar tarafından kullanılmaktadır. Parabolic SAR indikatörü, piyasada çift yönlü işlem imkânı sunması nedeniyle kullanımına uygun olup, “Stop and Reverse” yani “dur ve ters pozisyon al” anlamına gelir ve SAR kısaltması ise “Durdur ve Dön” anlamına gelmektedir.

Parabolic kavramı eğilimleri takipte tutan (gecikmeli) bir gösterge olarak güçlü bir eğilim sırasında parabolik bir eğri içinde kalma eğilimlerinde tutar. Fiyatlara göre, takip eden duruma göre kayıpları ayarlamak veya giriş veya çıkış noktalarını belirlemek için kullanılabilmektedir.

 Parabolik SAR, öncelikle potansiyel stop noktalarını ve dönüşleri belirlemek için kullanılan bir zaman ve fiyat teknik analiz aracıdır.

Ichımoku İndikatörü

Tek bir grafik içerisinde birden fazla göstergeyi bir araya getirdiğinde bir teknik analiz yöntemi olan ve potansiyel destek ve direnç fiyat bölgeleri hakkında bilgi sağlayan araçtır. Alım-satım kararının teknik analizlerinde bir araç olarak, ağırlıklı halde mum grafiklerinde kullanılır. Bunlarla birlikte bir tahmin aracı olarak, gelecek trendler için yönleri ve piyasa ivmelerini belirlemeye çalışırken bu yöntemden yaygın olarak fayda sağlanmaktadır.

Ichimoku Bulutu, 1930’lu yılların sonlarında Goichi Hosada adlı bir Japon gazeteci tarafından kavram olarak ifade edilen ve terim hâline gelen bir araç olmuştur. Bu yenilikçi alım-satım stratejisi, on yıllar süren çalışmalar ve teknik geliştirmeler sonucunda ancak 1969 yılında yayınlanabilmiştir. Hosada, bu sisteme Japonca’ da ilk bakıldığında akla gelen denge grafiği anlamı için Ichimoku Kinyo Hyo adını vererek kullanıma sunmuştur.

Ichimoku Bulutları veya Eşitlik Grafiği olarak da bilinen Ichimoku İndikatörü, finansal piyasalara destek, direnç ve trend belirlemelerde yardımcı olur. Tek bir görüntü ile trend belirleme ve trende dair potansiyel sinyaller de görülebilmektedir. Çok karışık bir yapısı varmış gibi görülse de kullanım açısından aslında kullanışlı ve basit bir indikatördür.

Grafik olarak beş çizgiden oluşur:

Dönüş Çizgisi: 9 periyotluk hareketli ortalama

Temel Çizgi: 26 periyotluk hareketli ortalama

• Öncü Span A: Dönüş ve Temel çizgilerinin gelecekteki 26 periyotluk hareketli ortalamaları,
• Öncü Span B: 52 periyotluk hareketli ortalamanın gelecekteki 26 periyottaki gösterimi,
• Gecikmeli Span: Mevcut periyodun kapanış fiyatının 26 periyot geçmişteki gösterimi.

ZigZag İndikatör

İndikatörler içerisinde ZigZag göstergesi, bir hissede oluşan fiyattaki gürültünün, yani aşağı-yukarı yönlü yüksek hareketin olumsuz etkilerini elimine etmek için kullanılır. ZigZag, belirtilen oran ya da yüzdeden az olan fiyat değişiklikleri filtre edilmektedir. Esas kullanım amacı, grafiğin görsel incelemesini kolaylaştırarak indikatörde de önemli dönüş noktalarını gösterdiği için Elliot Dalga Sayımı ile ilgilenenlerin kullanabileceği bir gösterge türünü oluşturur.