Konsensüs algoritması, bir sistem dahilinde uzlaşma gerçekleştirilebilmesi amacıyla kullanılan ve uzlaşma algoritması adıyla da bilinen bir teknolojidir. Blockchain teknolojisinde kullanılan Proof of Stake, Proof of Work, Proof of History, Proof of Authority gibi mekanizmalar da birer konsensüs algoritması olarak örneklendirilebilir.

Bitcoin Ajandası olarak bu içeriğimizde kripto meraklıları açısından soru işareti olan konsensüs algoritması hakkında detaylardan bahsettik.

Konsensüs Algoritması Nedir?

Uzlaşma algoritmaları, bir sistem ya da grubu yönetebilmek adına ait olunan topluluğun kabul edilmiş kararların tümü olarak tanımlanır. Bu kurallar genellikle yönetimi gerçekleştirebilmek ve fikir birliği sağlayabilmek için kullanılır. Uzlaşma algoritması oluşturulurken kullanıcıların yararı göz önünde bulundurulur. Bununla beraber bütün kullanıcıların eşit haklara sahip olması sağlanır.

Konsensüs algoritması, sadece oy çokluğuyla aynı fikre sahip olmazken, aynı zamanda her birine fayda sağlamayı kabul etmektedir. Başka bir deyişle daima ağ için kazanç sağlamaktadır.

Konsensüs Algoritması Ne İşe Yarar?

Kripto endüstrisinde önemli bir yere sahip olan konsensüs algoritması, blockchain teknolojisini kullananlar için işlevselliği artırma konusunda son derece faydalı bir sistemdir. Bu sayede blockchain teknolojisinin temelinde bulunan merkeziyetsizlik ilkesi, kullanıcıların gerçekleştirdikleri işlemlerde daha güvenilir bir zemin hazırlamaktadır. Konsensüs algoritmalarıyla kullanıcılar arasında gerçekleştirilen işlemlerde herhangi bir dolandırıcılık faaliyetlerinin ve çift harcamaları engelleyebilmek mümkündür.

Diğer yandan uzlaşma algoritması, ağlar yer alan kullanıcıların belirli bir ortak fikir altında toplanmasını sağlar. Böylelikle ağın sürdürülebilirliğini de sağlamaktadır.

Uzlaşma algoritması, bu blok zinciri ağındaki node’lar arasında işlem ve blok verilerinin doğrulanmasına yardımcı olur. Bu mekanizma sayesinde ağda yer alan bütün node’lar aynı verileri taşıdığından emin olunabilir ve ağın güvenliğiyle istikrarını muhafaza edilebilir.  Üstelik bu algoritma, bir blok verisinin ya da işlemin değiştirilmesinin önüne geçilmesine, ağda bulunan node’lar arasında güncel ve güvenli verilerin paylaşılmasına yardımcı olur. Ağın skalabilitesini artırmaya ve ağda bulunan node’lar arasında güvensizliğin minimuma indirgenmesine yardımcı olması da uzlaşma algoritmasının faydalarındandır.

Konuyu özetlememiz gerekirse konsensüs algoritması; blok zinciri ağının güncel, güvenli ve skalabilitesini yükselterek işlemlerin doğruluğuyla ağdaki verilerin değiştirilmemesini garanti eder.

Konsensüs Algoritması Çeşitleri Nelerdir?

Daha önce de bahsettiğimiz üzere bu algoritma, bir blok zinciri ağında birçok node’un bir işlem ya da blok verisinin doğruluğunu sağlamak üzere kullanılan bir mekanizmadır. Pek çok farklı konsensüs algoritması çeşitleriyle karşılaşabilmek mümkün olurken, en çok bilinen algoritma türü şunlardır:  

Proof of Work (PoW)

Proof of Work (PoW), yüksek oranda hesaplama gücüne sahip olan sistemin kötü niyetli kişilere karşı kullanılmasını engellemek amacıyla kullanılan bir mekanizmadır. 2004 senesinde Hal Finney tarafından piyasaya sürülmüş olsa da ilk uygulaması 2009 senesinde Bitcoin üzerinde gerçekleştirildi. PoW ayrıca diğer kripto para birimlerinde mutabakat sağlamak üzere kullanılan bir mekanizmadır.

Bu mekanizmadaki en önemli özellik, işlem gücü ve madenci sayısıdır. Bunun nedeni, işlem gücünün ve madenci sayısının artması durumunda teorik açıdan daha güvenli bir hale gelmesidir. Bitcoin ilk kez piyasaya sürüldüğünde orta düzeydeki bir cep telefonuyla dahi madenci olabilmek mümkün olurken, şimdilerde Bitcoin madenciliği için özel cihazlara ihtiyaç duyulmaktadır.  

Proof of Stake (PoS)

Proof of Stake (PoS) konsensüs algoritması, Proof of Work mekanizmasındaki verimsizliği ve kullanışsızlığı gidermek amacıyla geliştirilmiş olan bir algoritmadır. Proof of Stake blok zincirleri kripto madenciliğine güvenmek için değil, işlemleri onaylamak ve verileri depolamak adına platform token paylarını göz önünde bulundurarak tercih edilen node’ları kullanır. Yeni blok zinciri projelerinin birçoğu, Proof of Work yinelemelerinden büyük ölçüde daha ölçeklenebilir, esnek ve çevre dostu olduğundan bir çeşit Proof of Stake mekanizmasından faydalanır.

Delegated Proof of Stake (DPoS)

Konsensüs algoritması çeşitlerinden biri olan Delegated Proof of Stake (DPoS) mekanizması, Proof of Stake mekanizmasından üretilmiş olan bir mekanizma olarak ifade edilir. DPoS’un ilk defa kullanıldığı yer BitShares projesinin dokümanları olarak bilinir.

Delegated Proof of Stake algoritmasında bloklar önceden tespit edilen kullanıcı grupları tarafından madenlenir. Kullanıcı gruplarına şahit adı verilirken, şahitler token sahipleri tarafından belirlenir. Token sahiplerinin sahip oldukları varlık miktarında oy kullanma hakkı bulunur. Şahitler üstlendikleri sorumlulukları yerine getirdiklerinde ödül kazanırlar. Aynı zamanda görevlerini kötü niyetle kullanan şahitlerse ceza alırlar.