Meta evrenin kullanıcılarına sunduğu sanal deneyimlere birkaç örnek gösterebiliriz. Örneğin; oluşturulan 3D avatarlarla alışveriş yapabilmek, oyun oynayabilmek, bir ofiste çalışabilmek gibi gerçek hayattaki günlük aktiviteleri sanal ortamda gerçekleştirebilmek mümkündür. Teknoloji şirketleri, bu türden sarmalayıcı sanal deneyimleri kullanıcısına sunabilmek adına 3 boyutlu dünyaların geliştirilmesine yönelik teknolojilerden faydalanmaktadır. Meta evren güç kaynağı olan bu teknolojilerse merak konusudur.
Meta Evren Güç Kaynağı Olan Başlıca Teknolojiler Neler?
Meta evrenin deneyimini daha gerçekçi bir hale getirmek sanıldığı kadar da kolay değildir. Bu teknolojiyi geliştirmek, daha gerçekçi, verimli ve sarmalayıcı bir hale getirmek için farklı teknolojileri güç kaynağı olarak kullanmak gerekir. Teknoloji devlerinin bu amaç doğrultusunda kullandığı ve meta evren güç kaynağı olarak bilinen başlıca 7 teknolojiyse şunlardır:
Blockchain
Kripto Para
Sanal Gerçeklik (VR)
Artırtılmış Gerçeklik (AR
Yapay Zekâ (AI)
3D Yeniden Yapılandırma
Nesnelerin İnterneti (IoT)
Blockchain ve Kripto Para
Blok zinciri teknolojisi genellikle sanal evrendeki mülkiyetin kanıtlanabilmesi, yönetişim, erişilebilir olması, dijital açıdan toparlanabilirlik ya da bir arada çalışılabilirlik açısından merkezi olmayan şeffaf çözümler sağlamaktadır.
Kripto paralarsa kullanıcıların bu üç boyutlu sanal evrende sosyalleşirken ya da çalışırken değer aktarımı sağlamasına imkân sunmaktadır.
Kripto parayı Decentraland gibi dijital bir evrende arazi satın almak üzere kullanabilmek mümkündür. Kullanıcılar oyuna ait kripto para olan MANA aracılığıyla 16*16 metrekare büyüklüğündeki parselleri NFT formatında satın alabilme şansına sahiptir. Blok zincir teknolojisiyle desteklenen bu evrende mülkiyeti kanıtlayabilmek ve güvence altına alabilmek oldukça kolaydır.
İlerleyen süreçlerde kripto paranın kullanıcıları bu gibi dijital dünyalarda çalışmaya teşvik edeceği düşünülmektedir. Özellikle de şirketlerin uzaktan çalışma şeklinde ofisini online ortamlara taşımasıyla beraber meta evrene yönelik işlerin oluşabileceği beklenmektedir.
Sanal Gerçeklik (VR) ve Artırılmış Gerçeklik (AR)
Meta evren güç kaynağı olarak kabul edilen artırılmış gerçeklik (AR) ile sanal gerçeklik (VR) hem sarmalayan hem de ilgi çeken bir 3D deneyimi sunan en önemli teknolojilerdir. Dolayısıyla meta evrende güç kaynağı olan 7 teknoloji arasında yer almaktadır.
Artırılmış gerçeklik gerçek dünyayı sanalda şekillendirebilmek adına dijital görsel ögeleri ve karakterlerini kullanan bir teknoloji olarak karşımıza çıkmaktadır. Sanal gerçekliğe (VR) kıyasla daha erişilebilir olan artırılmış gerçeklik (AR), hemen hemen her akıllı cihazda ya da kamera sahibi olan teknolojik ürünlerde kendisine yer bulmaktadır. Kullanıcılar bu teknoloji sayesinde Pokemon GO oyununda olduğu üzere çevresini interaktif görsellerle görüntüleme şansı elde etmektedir. Üstelik oyuncular cihazın kamerasına erişim sağladığında Pokemonları gerçek dünyayla ilişkili olan bir çevrede görebilmektedir.
Sanal gerçeklik (VR) teknolojisiyse farklı bir çalışma sistemine sahiptir. Meta evrene son derece yakın bir teknoloji olan VR’da, tümüyle bilgisayar ortamında oluşturulan bir sanal dünyayla karşılaşılmaktadır. Kullanıcılar genellikle bu dünyayı keşfederken sanal gözlük ve eldiven kullanmaktadır.
Her iki teknolojinin de çalışma yöntemi, meta evrenin ilk modellerini yansıtmaktadır. Sanal gerçeklik görsel içeriklere sahip olan bir dijital dünya oluştururken, ilerleyen dönemlerde teknolojisinin gelişmesiyle beraber fiziksel uyarımın dahil edilmesi beklenmektedir. Bu da meta evren deneyimini daha üst düzeylere taşıyacak bir unsurdur.
3D Yeniden Yapılandırma
Meta evren güç kaynağı olarak kabul edilen teknolojilerden bir diğeri de 3D yeniden yapılandırma teknolojisidir. Her ne kadar yeni bir teknoloji olmasa da 3D yeniden yapılandırma sayesinde özellikle de pandemi döneminde sokağa çıkamayan insanlar için gayrimenkul sektöründe kullanılmaktadır. Potansiyel alıcılar bu teknoloji sayesinde mülkü sanal olarak gezme şansı elde edebilirken, emlak ofisleri bu yöntemle satış yapmaya devam etmektedir.
Meta evrenle alakalı karşılaşılabilecek en önemli zorluklardan biri gerçek dünyaya benzeyen bir sanal dünya oluşturmaktır. 3D yeniden yapılandırma teknolojisi sayesinde hem doğal hem de gerçek gibi görünen alanları oluşturabilmek mümkündür. Özel 3D kameralar yapıların, fiziki konumların ya da objelerin gerçeğe yakın 3 boyutlu modelini tasarlayarak dünyayı meta evrene taşıyabilmektedir.
Yapay Zekâ (AI)
Yapay zekâ (AI), son dönemlerde yaşamımızı büyük ölçüde etkileyen ve pek çok farklı alanda karşımıza çıkabilen teknolojilerdendir. Yüz tanıma, karar verme, iş stratejisi ya da hızlı hesaplama gibi pek çok farklı alanda kullanılabilen bu teknoloji, geliştiricileri tarafından son zamanlarda meta evren oluşturulması konusunda da kullanılır hale getirilmiştir.
Yapay zekâ, büyük ölçekli verileri son derece hızlı bir şekilde işleme potansiyeline sahiptir. Makine öğrenmesi teknolojisiyle harmanlanan yapay zekâ algoritmaları, geçmiş dönem verilerini göz önünde bulundurarak öğrendiklerini eşi benzeri olmayan çıktı ve içgörüyle ortaya koyabilmektedir.
Meta evren güç kaynağı olan AI, oyuncu olmayan çeşitli senaryolardaki karakterler (NPC’ler) konusunda önemli bir kaynaktır. Bunun dışında avatarların oluşturulmasına da büyük ölçüde katkı sağlayan bu teknoloji hem gerçeğe yakın hem de doğru gözüken avatar tasarımı sağlayabilmektedir.
Nesnelerin İnterneti (IoT)
Nesnelerin interneti de yine meta evren güç kaynağı olarak bilinen başka bir teknoloji olarak karşımıza çıkmaktadır. IoT’yi fiziksel olarak dünyadaki her şeyi kapsayan, bunları sensörler ve aygıtlar üzerinden internet ortamına taşıyan bir teknoloji olarak tanımlayabilmek mümkündür. İnternet ile ilişkilendiren tüm bu aygıtlar kendisine özel bir belirteç ile otomatik veri alımı ya da gönderimi becerisine sahip olmaktadır. Bugünkü şartlardaysa bu teknoloji sesle etkileşim halinde olan hoparlörleri, tıbbi cihazları ya da termostatları internete bağlayabilmektedir.
Nesnelerin interneti teknolojisinin meta evrende kullanım amacı fiziksel dünyadan bilgi toplamak ve bu bilgileri meta evrene taşımaktır. Bu durum dijital temsillerin doğruluğunu artırabilmektedir. Örneğin; nesnelerin interneti verileri belli başlı meta evren objelerinin günlük hava durumuna ya da çeşitli faktörlere bağlı olarak nasıl faaliyet göstereceğini ortaya çıkarmaktadır.
Meta evren son derece yeni bir teknoloji olmakla beraber günümüzde de gelişim süreci ve potansiyelleri keşfedilmeye devam etmektedir. Kripto dünyasında The SandBox ve Decentraland son derece önemli meta evren projeleri arasında yer almaktadır. Ancak Microsoft, Facebook ve Nvidia gibi bazı büyük şirketler de kripto dünyasına adım atamakta ve meta evren katılımlarına rastlanmaktadır. Meta evren güç kaynağı olan tüm bu teknolojilerin gelişme kaydetmesiyle dijital, sınır tanımayan dünyalarda heyecan verici yeni özelliklerle karşılaşmak kaçınılmaz olacaktır.
