NFT vergileri diye bir konudan bahsedemeyeceğimiz gibi ülkemizde yapılan son düzenlemeyle kripto paraların da ticaretine izin verilmemiştir. Şimdilik dijital varlıklar üzerine yapıcı bir düzenlemenin bulunmadığı ülkemizde ileride NFT vergileri gibi bir durumla karşılaşırsak nasıl bir düzenleme olabilir, sorusuna yazımız içinde cevap arayacağız.
NFT Vergileri Nasıl Olabilir?
Kripto paraların yaygınlığı bilinirken özellikle son 1.5 yıl içinde NFT’lerin öne çıktığını görüyoruz. NFT’lerin, dijitalliği sağlanmış bir sanat eseri ya da herhangi bir nesneden oluştuğunu, benzersizlik ve değişmezlik özelliklerini barındırdığını biliyoruz.
NFT pazar yerlerinde ünlü isimlerin eserlerini ya da çeşitli ürünlerini yüklü meblağlar ile satmaları sonucunda klasik dijital ekonomik platformların meraklısı olan kullanıcılar NFT’ye ilgi duymaya başladılar.
Büyük satışların yapıldığı NFT pazar yerlerinde belli başlı riskler de bulunmakla birlikte ileride NFT’nin bir standarda ulaşmasıyla birlikte NFT vergileri durumu ortaya çıkar mı, diye bir soru zihinlerde belirdi.
Bizde ileride bir NFT vergileri kavramıyla karşılaşırsak bunlar acaba ne olur diye bir küçük araştırma yaparak fikir yürütmeye çalıştık. Bunu bir başlık altında paylaşıyoruz.
NFT Vergileri Hangi Kanuna Girer?
NFT’lerin Türkiye vergi sistemi içinde şimdilik bir tanımı ve karşılığı bulunmamaktadır. NFT’ler 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’ndaki 269. maddeye göre gayrimaddi hak olarak tanımlandığında yine bu kanunun 262. maddesine göre maliyet bedeli ile değerlendirilmesi gerekir.
Gayrimaddi hak olarak değerlendirme imkanı olmadığı takdirde aynı kanunun Özel Haller başlıklı 289. maddesi dikkate alınarak önce borsa rayicine bakılmama durumunda mukayyet değeri öne alınacak, bu yöntemle de değer tespiti gerçekleştirilemezse emsal bedeli üzerinden değerleme yapılır.
NFT’lere vergi açısından tanımlama getirmeden, satış sonrası ortaya çıkan kazancın nasıl vergilendirileceğini tahmin etmek zor olacaktır. NFT satıcısı konumunda olan kişi ya da kurum, hangi faaliyet kapsamı içinde yapıyorsa kazancın ticari, zirai ya da mesleki kazanç olarak değerlendirilebileceği düşünülebilir.
Sanat Eseri Üzerinden Vergi
Örneğimizi sanatçılar üzerinden geliştirelim. Mesela bir ressamı düşünelim. Kendi yeteneğiyle bir yağlı boya tablosunu yapan ressam, bu tabloyu NFT’ye dönüştürerek satabilir.
Tablonun NFT’ye dönüştürülmeden satışı yapılsaydı bu satıştan ortaya çıkan kazanç serbest meslek kazancı olarak değerlendirilecek ve gerekli şartlar sağlandığında da 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 18. Maddesinde geçen serbest meslek kazançlarına tanınmış olan istisnadan da faydalanabilecekti.
Örneklerimizi açıklamaya çalışırsak tablonun gerçek satış durumuyla NFT’ye dönüştürülerek satılmasını yorumlayalım. Ressamın tablo çalışmasının NFT olarak satışı sonucu oluşan kazancın, serbest meslek kazancı şeklinde kabul edilmesinin uygun olacağı düşünülebilir.
Türkiye’de Dijital Dünya Vergilendirmesi
Ülkemizde en son kripto paralarla ilgili bir düzenleme yapılmış, yapılan düzenleme daha çok yasaklama getirmişti. Bu açıdan ülkemizde dijital dünyayla ilgili web sitesi reklamlarından vergi almak dışında bir durum söz konusu değildir.
Kripto paralar ve NFT’lerin üzerine ülkemizde bir vergi çalışması bulunmamaktadır. NFT vergileri konusunu işlerken ülkemizde şu an itibariyle bir çalışmanın olmadığını da belirtmeliyiz.
NFT vergileri konusunda yürüttüğümüz vergilendirme yorumlarımız, ihtimal üzerine dayanmaktadır. NFT Pazar yerlerinde yapılan satışların kazançları dikkate alındığında hem ülkemizde hem de başka ülkelerde bir vergilendirme ihtiyacının oluştuğu ise ortadadır.
Ülkemizdeki son düzenlemede yapıcı girişimler bulunmadığı bilinirken NFT’lerin yaygın hale gelmesiyle hem kripto paralar hem de NFT’ler ile ilgili bir vergi düzenlemesi getirilip getirilmeyeceği konusunda bir yorumda bulunmak yanıltıcı olabilir.
Dijital Dünyadaki Vergi Avantajı
Geleneksel paralarla kripto paraları ve NFT ticaretini kıyaslarken çok fazla üzerinde durulmayan konu vergilendirmedir. Dijital piyasalardaki vergisizlik özelliği, pek çok yatırımcının ilgisini çekmektedir.
Vergi konusunda avantajlı bir durumda olan dijital dünya içinde NFT vergileri de söz konusu olmadığından NFT’de de ilgi artışı gözlemlenmektedir.
Geleneksel paraları kripto paralarla kıyaslarken şu an itibariyle vergi açısından avantajlı durumda olmaları sebebiyle kripto paraların öne çıktığı düşünülebilir. İleride kripto paraların da geleneksel bir hale gelmesi durumu gerçekleştiğinde bu vergi avantajının sürmeyeceği tahmin edilmektedir.
Hem kripto hem de NFT vergileri üzerinde ileriki günlerde nasıl bir durumla karşılaşacağımızın öngörüsünü yapmak yanıltıcı olabilir ancak yaygınlaşma sonucunda her türlü vergi düzenlemesinin ortaya çıkması mümkündür.
Dijital Dünya ve Vergiden Kaçmak
Dijital ekonomilerde bulunan vergi boşluğu, pek çok yatırımcının strateji belirlemesinde etkili olabilmektedir. Özellikle geleneksel paralarda bir süre sonra ciddi bir yük haline gelen vergi kesintileri şimdilik dijital dünyada etkili bir konumda bulunmamaktadır.
NFT vergileri üzerinde dururken kullanıcıların vergi avantajı nedeniyle dijital dünyaya ilgi gösterme eğilimlerine vurgu yapmayı önemli görüyoruz. Çünkü bu etkenin pek öne çıkarılmadığını fark ediyoruz. Kripto para kullanımlarında kazancın yüksekliğinin yanında vergi yükünün olmaması öne çıkarken NFT’ler için ise elde etme heyecanının ağır bastığı söylenebilir.