NFT’ler; ses dosyaları, resimler, videolar veya fiziki bir sanat eserinin dijital karşılığını bünyesinde barındırmasıyla biliniyor. 2017 senesinde kurulan NFT, popülerliğini ise 2021 yılında elde ediyor. NFT’nin diğer kripto paralardan farkı da bu popülerlikten sonra merak edilmeye başlanıyor.
NFT’ler, dijital sanat eserleri için kullanılmasıyla öne çıkarken interaktif oyunlar ve spor kartları gibi çeşitli alanlarda da tercih edilir. Yazımızda NFT’nin diğer kripto paralardan farkı üzerinde dururken NFT’lerle ilgili öne çıkan bazı durumları da paylaşmaya çalışacağız.
NFT’nin Diğer Kripto Paralardan Farkı
NFT’lerin başka kripto para birimlerine göre bazı farkları bulunur. NFT’lerin bölünememesi ve bir benzerinin üretilememesi en büyük farklardan birini oluşturur. Benzersiz dijital varlık olarak öne çıkmasının nedeni de bu özelliğinden kaynaklanır.
Bitcoin’i, Ethereum’u ve benzer altcoinleri parçalara bölerek almak mümkündür. Hatta bu kripto paraları kullanarak takas işlemleri de yapılabilir. Bir NFT’nin benzeri olmadığı için takas işlemini yapmak mümkün değildir. NFT’nin değeri, üretici ya da yatırımcısı tarafından belirlenir.
NFT’nin Oluşturulma Aşamaları
NFT’lerin oluşturulması için belli bir oluşturulma aşaması gerekiyor. NFT’ler, Ethereum geliştiricilerince hazırlanan ERC-721 standartlarına göre üretilir. Kullanıcılara, teknik konularla zaman kaybetmemeleri için bazı platform olanakları sunulur. NFT üretebilmenin ilk ve en önemli olarak bilinen aşaması dijital kripto para cüzdanına sahip olmaktır.
Dijital kripto para cüzdanı temin edildikten sonra NFT olarak üretilecek dosyanın, sunulan platformlar vasıtasıyla IPFS sistemine yüklenmesi gerekmektedir. Daha sonraki aşamada NFT’nin değiştirilemeyecek özellikleri belirlenir. Üretimi yapılacak olan NFT sayısı, sonraki satışlarda ödenmesi gereken pay gibi özelliklerin belirlenmesinden sonra NFT için işlem ücreti ödeme durumu oluşur. Bütün bu işlemlerin tamamlanmasıyla birlikte üretilen NFT, dijital kripto para cüzdanına aktarılır. Bu aşamayla da NFT üretimi tamamlanmış olur.
NFT Eserlerinin Alış ve Satış Aşamaları
NFT’lerin üretiminden sonra bazı platformlarda sergilenmesi söz konusudur. Bu platformlar vasıtasıyla NFT’lerin alış ve satış işlemleri yapılır. Tercih edilen platform üzerinden istenilen NFT’yi, üreten kişinin belirlediği değerle satın almak mümkündür. Bu satın alma sırasında açık artırma veya doğrudan satın alma seçenekleri söz konusudur.
Satın alma işlemini tamamladıktan sonra alımı yapılan NFT, üreten kişinin cüzdanından alıcının cüzdanına aktarılır. Bu aktarım sonrasında NFT alış işlemi tamamlanır. Satın alınan NFT’yi, pazar yeri uygulamalarıyla yeniden satışa çıkarmak imkanı da bulunur.
Türkiye’de ve Dünyada Öne Çıkan NFT Çalışmaları
NFT’nin diğer kripto paralardan farkı özellikle 2020 yılıyla birlikte sanat dünyasının NFT’lere olan ilgisinde devamlı bir artış görülüyor. Platformda, ürettiği tüm NFT’leri sadece 1 dakika içinde satan sanatçılara bile rastlanabiliyor. Üstelik bu ilgi, yalnızca kültür sanat dünyasındaki kişilerden ibaret değil, ünlü isimlerin de NFT merakı söz konusu.
Öne çıkan NFT üreticilerinden biri olan Paris Hilton’un, 3 parçadan oluşan NFT serisiyle büyük satışlar gerçekleştirdiği biliniyor. Lindsay Lohan da yeni NFT’siyle ses getiren isimler arasında yer alıyor. Lohan’ın NFT’si 85 milyon doları geçen bir teklifle müzayedede satışa çıkarılmıştı. Ellen DeGeneres, Snoop Dogg, Tony Hawk, Eminem, Kate Moss, Shawn Mendes ve pek çok isim, NFT üretimleriyle dikkatleri çekiyor. Ünlü kişiler, üretimlerini ve satış başarılarını sosyal medya hesaplarından duyurarak popülerliklerini artırıyor.
Dünyadaki gelişmelerin yanında Türkiye’de de dikkat çeken NFT çalışmaları söz konusu. NFT eserleriyle milyonlarca dolarlık bir kazanca sahip olan kripto sanatçısı Murat Pak, Ethereum tabanlı yayımladığı 269 sanat eseriyle 1 milyon doların üzerinde kazanç sağlayan ilk kripto sanatçısı unvanını elde etti.
Cem Yılmaz’ın NFT çalışmaları da biliniyor. Sanatçının satışa çıkardığı NFT’ler büyük kazançlar elde etmesini sağlıyor. Ünlü ressam Tarık Tolunay da bir çizim eserini NFT’de satışa çıkarmasıyla adından söz ettirdi. 92 bin dolarlık satış başarısıyla sanatçı Türkiye’deki NFT çalışmalarında öne çıkan isimler arasında bulunuyor. Sanat dünyasının yanında spor kulüpleri de NFT’de çalışmalar yapıyor. Galatasaray’ın Ali Sami Yen NFT koleksiyonu sadece 1 dakika içinde 185 bin Euro kazanç getirdi.
NFT Sektörünün Gelişimi ve Geleceği
NFT pazarı, başlangıçtan bugüne sürekli bir gelişim içinde bulunuyor. Özellikle son dönemde sanat dünyasına mensup isimlerin NFT’ye ilgi duyması, pek çok kullanıcıyı NFT’ye çekebiliyor. NFT’ye dahil olan ünlülerin takipçileri de NFT’nin gelişiminde etkili oluyor. Kimilerine göre geçici bir heves gibi görünse de bugünkü yapısıyla NFT’nin geleceğe dönük işaretler verdiğini söylemek mümkündür.
Özellikle fikri mülkiyet konusunda radikal çözümler getiren NFT’ler, kopyalama sorunlarını da ortadan kaldırma gayretinde. Bir NFT’nin hakkının kime ait olduğu söz konusu NFT eseri ile net olarak belirleniyor. Dijitale olan ilgi arttıkça dünyanın her noktasından alıcının, sanat eserlerine yönelmesi durumu ortaya çıkıyor.
NFT’lerde talep artışının yaşanması arzın fiyatında da artışa neden oluyor. Daha çok eserin farklı fiyatlarla alıcılara sunulmasından ötürü yatırımcı ve sanatseverlerin buluşması mümkün olabiliyor. Kimi kripto para uzmanlarına göre NFT’nin bu gelişimini sürdürmeye devam etmesi sonucunda ileriki günlerde günlük yaşamın bir parçası olması bekleniyor.