Proof of Burn, Türkçede Yanma Kanıtı anlamına gelen, kripto paraların yakılarak yok edilmesini sağlayan bir mekanizmadır. Kripto paralara değer kazandırmak amacıyla kullanılan bu kanıt yöntemi, pek çok yatırımcı açısından merak konusudur.

Proof of Burn (PoB) Nedir?

Kripto paraların yakılarak yok edilmesi sayesinde ağları güvenliğini ve tokenlerin değerlenmesini sağlama yöntemine Proof of Burn adı veriliyor. PoB kısaltmasıyla da bilinen bu yöntemin Türkçe karşılığıysa Yanma Kanıtı olarak ifade ediliyor.

Yeni bir blok oluşturmak ve ilgili ödülleri elde edebilmek adına madencilikle uğraşan bir kişinin PoB işlemini gerçekleştirmesi gerekir. Bu işlemde tekrar kullanımı mümkün olmayan bir adrese sayısız token gönderilir. Sonrasında tokenler bu adreste yakılarak yok edilir.

Proof of Burn (PoB) Nasıl Çalışır?

Token yakımını basit bir dille izah etmemiz gerekirse; madeni paraların harcanması mümkün olmayan bir adrese gönderilerek piyasadan kaldırılmasıdır. Bu işlem sayesinde tokenleri etkili bir şekilde yok edebilmek mümkündür. Bu işleme bazen yok etmekten ziyade yakma denilebilir. Fakat esasında yakma adı, uygulanan yöntemden gelir. Yani tokenlerin yanması mümkün değildir.

Yanma Kanıtı işlemindeki ana fikir, bir çeşit negatif madencilik teşvikinin oluşturulmasıdır. Başka bir deyişle yeni tokenler oluşturabilmek adına bir madencinin öncelikli olarak mevcut olan tokenlerden bazılarını yok etmesi gerekir. Bu yöntem sayesinde yeni tokenlerin değeri korunabilirken, aynı zamanda aşırı enflasyon sebebiyle devalüe edilmelerini engellemeye yardımcı olur.

Standart bir Yanma Kanıtı işleminde satoshilerin aktarıldığı ortak bir anahtara ihtiyaç duyulur. Bu açık anahtar aracılığıyla herhangi bir zamanda ne kadar token yakıldığını kontrol edebilmek mümkündür. Anahtara gönderilen satoshi miktarı, ne kadar token yakıldığını temsil eder.

Yanma Kanıtı Avantaj ve Dezavantajları Nelerdir?

Bir çeşit fikir birliği mekanizması olarak nitelendirilen Yanma Kanıtı, diğer pek çok farklı sistemde olduğu üzere avantaj ve dezavantajlara sahip olabilir. Bu fikir birliğinin artı ve eksilerinden kısaca bahsetmemiz gerekirse şu şekilde özetleyebiliriz:

Avantajları

• En önemli avantajlarından biri artan güvenlik ve sansür direncidir. Diğer mekanizmalara kıyasla çok daha güvenli olan Proof of Burn, işlemleri sansürlemek ve ağa dahil olan düğümleri engellemek açısından da son derece güçlüdür.
• Enerji tüketiminden tasarruf sağlaması bu mekanizmanın başka bir avantajıdır. PoB çevre dostu olmasıyla dikkat çeker.
• Merkezileşme sorununun olmaması, diğer mekanizmaların aksine madencilere ihtiyaç duymaması da bir avantaj olarak değerlendirilir.
• Paranın adil bir şekilde dağılmasını sağlaması,
• Yine giriş için düşük meblağlarda bariyer koyması bu fikir birliğinin avantajları arasında yer alır.

Dezavantajları  

• Bu mekanizmayla alakalı olan en büyük eleştirilerden biri büyük bir yatırım gerektirmesidir. PoB’a katılmak için büyük çaplı bir yatırıma ihtiyaç duyulur.
• Kripto paraların merkeziyetsiz doğasına karşı çıkması bir dezavantaj olarak değerlendirilir. Kripto paraların yatırımcı çekmesinin en önemli ademi merkeziyetçi olmasıdır. Yanma Kanıtı’ysa en çok tokene sahip olanları kontrol altına alarak bu duruma karşı çıkar.
• Yanma Kanıtı’nda spekülasyon ve biriktirme riski çoktur. İnsanlar para biriktirmek PoB kullanabileceği gibi manipülasyon için de kullanabilir.
• PoB’nin diğer para birimlerine saldırması gibi bir durum da söz konusu olabilir. Bu durum da yine bir dezavantaj olarak değerlendirilir.