Her ne kadar bir DEX oluşturmak kolay olsa da başarılı, iyi çalışan ve sıklıkla tercih edilen bir DEX oluşturmak sanıldığı kadar da kolay değildir. Serum, Solana blok zinciri üzerinde geliştirilmiş merkezi olmayan bir borsadır. Üstelik diğer blok zincirlerinde çalışan jetonlara Serum üzerinden sahip olabilmek de mümkündür.

Bu yazımızda merak edenler için Serum’un ne olduğu, kimler tarafından kurulduğu, ne işe yaradığı, nasıl çalıştığı, avantaj ve dezavantajlarını açıkladık.

Serum (SRM) Nedir?

En basit tabiriyle Serum (SRM) Solana blok zinciri üzerin geliştirilmiş ve herhangi merkeze bağlı olmadan çalışan bir borsadır. Bu borsada diğer blok zincirlerinden jeton ticareti yapabilmek mümkün olurken, aynı zamanda birlikte çalışılabilen bir platform olmasıyla bilinir. Bunun anlamıysa bu platformun benzersiz olan diğer zincirler arasında çalışabilmesidir. Çoğunlukla sadece DEX’le aynı blok zincirinde çalışan tokenların yine DEX’te alınıp satıldığına şahit oluyoruz.

SRM borsasını diğerleri arasında benzersiz kılan bir özelliği de herhangi bir merkeze bağlı olmayan sipariş defterine sahip olmasıdır. Pek çok merkeziyetsiz borsada AMM yani otomatik piyasa yapıcı tercih edilir. AMM, varlıkların değerini belirleyen bir algoritma olarak ifade edilir.

Bununla beraber alıcı ve satıcıların jetonlarını likidite havuzlarıyla yatırımcının cüzdanı arasında değiş tokuş yapabilmesine de imkân tanır. Klasik bir emir defterini sadece merkezi borsalar kullanılır.

Serum’un birlikte çalışılabilir olması, çeşitli blok zincirleriyle etkileşim kurabilmesi, kullanıcıların Ethereum, Polkadot gibi çeşitli altcoinlerin alım-satım işlemleri gerçekleştirebilmesi anlamına gelir. DeFi’nin büyük ölçüde geliştirilebilmesine yardımcı olan bu özellik, ayrıca birçok platformun karşılaştığı sorunlara bir çözüm olabilir.

SRM, Serum borsasının yerel tokeni olarak bilinir. Bu belirteci pek çok farklı alanda kullanabilmek mümkün olurken, işlem maliyetleri bu tokenle ödenebilir. Aynı zamanda ödemelerde yüzde 60 indirim sağlarken, staking yaparken de kullanılabilir.

Serum Ne İşe Yarar?

Serum borsası, jeton ticareti konusunda son derece avantajlı bir platformdur. Kripto para satın almak ya da satmak isteyen platform kullanıcıları resmî web sitesi üzerinden bu işlemi gerçekleştirebilme imkanına sahiptir. Fakat bu tür işlemleri gerçekleştirebilmek için kullanıcının sahip olduğu harici cüzdanını SRM borsasına bağlaması gerekir.

Diğer yandan Serum platformu farklı blok zincirleri arasında jetonların takasını sağlayan bir mekanizmaya sahiptir. Jetonların hangi blokta işlem gördüğü önem teşkil etmezken, yine de bilindiği üzere farklı bloklardaki jetonların takası mümkün değildir.

Bu durumu bir örnekle açıklayacak olursak; bir ETH için Serum’da SOL satışı gerçekleştiriyorsunuz. SOL Token’ı takas etmek istediğinizde ilk olarak Solana’da bir akıllı sözleşmeye yönlendirilirsiniz. Diğer kullanıcı da tokenını Ethereum üzerinde akıllı sözleşmeye gönderirken, her iki token da teminat görevi üstlenir. Sonrasındaysa her iki bloktaki teminatlar serbest bırakılarak takas işlemi başarılı bir şekilde gerçekleştirilmiş olur.

Fark blok zincirlerinden de takas işlemi yapabilmek için SRM borsasını kullanabilmek mümkündür. Normal şartlarda her blok zinciri için farklı bir DEX’e ihtiyaç duyulurken, Serum bu külfeti ortadan kaldırarak kullanıcılarına önemli bir kolaylık sağlar.

Serum Nasıl Çalışır?

Borsada işlemleri hem daha uygun hem de daha hızlı gerçekleştirebilmek üzere tasarlanan Serum, bu anlamda son derece avantajlı bir platformdur. Platformun geliştirici ekibine göre kullanıcıların bir yandan CEX, diğer yandan DEX faydalarını deneyimleme şansına sahip olmalıdır. Böylelikle her iki borsa türünün enleri Serum’da bir araya getirilmiştir.

Solana’nın blok zincirindeki akıllı sözleşmeler üzerine geliştirilen bu platform, bu platform üzerinde çalışan pek çok farklı borsa gibi merkezi olmayan bir dApp’tir. Son derece yüksek bir hıza sahip bir blok zinciri olmasıyla bilinen Solana, bu teknoloji sayesinde saniyede 50 bin işlemi işleyebilme potansiyeline sahiptir. Üstelik kullanıcıları herhangi bir işlem için 1 euro centten daha az ücret ödediğinden, Solana’nın Etherum için en büyük rakip olduğu düşünülür.

Solana’da işlemler uygun ve hızlı bir şekilde gerçekleştirilebilirken, SRM ve platform kullanıcıları bu gibi avantajlardan faydalanabilme şansına sahiptir. Solana’nın rakibi olan UniSwap gibi platformlarda bu avantajlar söz konusu değildir. Örneğin; UniSwap, ölçeklenebilirlik konusunda çeşitli problemler yaşayan Ethereum üzerinde çalışır. Kullanıcıları bu platformda bir işlem gerçekleştirebilmek için bazen yüzlerce dolar ödemek durumunda kalırken, ayrıca işlemlerin başarılı bir şekilde tamamlanabilmesi için de dakikalarca beklemek durumunda kalabilir.

Avantajları ve Dezavantajları Nelerdir?

SRM borsasının ne olduğu ne işe yaradığı gibi en çok merak edilen konulardan sonra avantajları ve dezavantajları konusuna da değinebiliriz.

Avantajları

• Sahip olduğu merkezsiz sipariş defteri daha fazla kontrol sağlayabilir.
• Çeşitli blok zincirleri arasında jeton takası gerçekleştirilebilir.
• İşlemlerin çok daha uygun ve hızlı bir şekilde gerçekleştirilmesine olanak tanıyabilir.
• İşlem ücretlerinde yüzde 60’a kadar indirim sağlayabilir.

Dezavantajları

• Serum akıllı sözleşme olmadan çalışmaz.
• Diğer borsalarda olduğu üzere yanlış bir işlemde kripto para kaybetme riski bulunur.  

Serum Nasıl Satın Alınır?

Serum’un SRM Token’ını satın alabilmek için öncelikle doğru borsayı tercih etmek gerekir. Sektörün en büyük platformu olarak bilinen Binance’den örnek verecek olursak;

• Öncelikli olarak Binance’de üyelik oluşturmanız gerekir.
• Kullanıcı adı ve şifrenizle hesabınıza giriş yapın.
• Ana sayfanın sol üstünde yer alan Kripto satın al menüsü üzerinden banka depozitosunu seçin.
• Bu menünün Cyrpto değil de Fiat sekmesi olduğundan emin olun. Sonrasındaysa para birimi olarak Euro tercih edin.
• Paranın direkt olarak hesabınıza yatmasını isterseniz İDEAL’i ya da birkaç gün içerisinde geçiyorsa Banka Havalesi’ni tercih edin.
• Paranın hesaba yattığından emin olun.
• Üst kısımda yer alan ticaret menüsünden klasik olanı seçin.
• Böylelikle Binance’ın ticaret bölümüne giriş yapmış olacaksınız. Sağ kısımdaki FİAT üzerinden Euro’yu seçin.
• Binance üzerinden pek çok farklı kripto parayı Euro ile satın alabilmek mümkündür. Fakat birçoğu Bitcoin karşısında işlem gördüğünden BTC/EURO paritesinin seçilmesi ve Bitcoin satın alınması gerekir.
• Bu aşamadan sonra BTC sekmesi üzerinden SRM koduyla Serum aratın.
•  BTC/SRM işlem çiftini bularak satın alma işleminizi tamamlayabilirsiniz.